De bouwsector klimt uit het dal

Vraag naar bouwprojecten stijgt, maar personeelstekort blijft grootste struikelblok

Herstel in zicht: bouwproductie groeit in 2025

De Nederlandse bouwsector laat in 2025 weer groei zien. Na jaren van stagnatie en onzekerheid lijkt er opnieuw ruimte voor investeringen in woningbouw, renovatie en verduurzaming. Volgens recente sectorprognoses van ABN AMRO en ING herstelt de markt zich sneller dan verwacht. Toch is er ook reden tot zorg: het structurele tekort aan vakmensen dreigt het herstel te vertragen.

Structureel tekort aan vakmannen tot zeker 2028

In het rapport Bouwsector klimt uit het dal (mei 2025) schrijft ABN AMRO dat vooral de utiliteitsbouw en de woningrenovatie profiteren van de stijgende vraag. De bank verwacht een productiegroei van 2 procent in 2025. Ook ING voorspelt lichte groei, met name door investeringen in verduurzaming. Maar beide banken benadrukken dat het personeelsgebrek een blijvende rem zet op de uitvoeringscapaciteit.

Volgens het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) zijn er tot en met 2028 minstens 60.000 extra vakmensen nodig om aan de huidige vraag te voldoen. Die extra capaciteit is hard nodig, want de bouw heeft te maken met meerdere uitdagingen tegelijk: vergrijzing, onvoldoende instroom vanuit het beroepsonderwijs en de toename van technische eisen door de energietransitie.

Druk op projecten en hogere prijzen

In het rapport Trends op de bouwarbeidsmarkt 2024–2028 noemt het EIB het tekort “structureel en urgent”. De uitstroom van oudere vakmannen verloopt sneller dan de instroom van jongeren. Tegelijk vraagt de markt om steeds meer specialistische kennis, bijvoorbeeld over warmtepompen, circulair bouwen en energieprestatienormen. Dat zorgt ervoor dat de werkdruk voor bestaande vakmensen verder oploopt en projecten soms maanden worden uitgesteld.

De gevolgen hiervan zijn merkbaar voor consumenten en bedrijven. In een analyse van Cobouw (april 2025) wordt gesteld dat wachttijden voor verbouwingen inmiddels kunnen oplopen tot ruim zes maanden, vooral in de regio’s met veel nieuwbouw en verduurzamingsprojecten. Ook stijgen de prijzen, doordat de vraag groter is dan het aanbod. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldde begin dit jaar al dat de bouwkosten in 2024 met ruim 6 procent zijn toegenomen, mede door krapte op de arbeidsmarkt.

Oplossingen: onderwijs, zij-instroom en slimmere planning

Ondanks die uitdagingen wordt er volop gezocht naar oplossingen. In het beroepsonderwijs is meer aandacht voor techniekpromotie, en er ontstaan steeds meer initiatieven om zij-instromers op te leiden. Denk aan omscholingstrajecten voor mensen uit de zorg, horeca of logistiek. Ook wordt gekeken naar arbeidsmigratie, hoewel dat politieke gevoeligheid met zich meebrengt.

Digitale platforms spelen eveneens een rol in het beter benutten van de beschikbare capaciteit. ABN AMRO noemt in haar analyse het belang van “slimme koppelingen tussen vraag en aanbod” om wachttijden te beperken. Topvakmannen.nl werkt op dit gebied met een handmatig screeningssysteem, waarbij alleen gecontroleerde vakmannen worden gekoppeld aan aanvragen. Zo kunnen consumenten sneller een betrouwbare vakman vinden en wordt verspilling van tijd en capaciteit voorkomen.

Vakmanschap blijft de motor van de bouw

Toch blijft de kern van het probleem bestaan: het vak is jarenlang ondergewaardeerd geweest. Zonder voldoende nieuwe aanwas stagneert niet alleen de bouwproductie, maar ook de klimaatdoelen. De bouw is immers cruciaal voor het aardgasvrij maken van woningen, de isolatie-opgave en de aanleg van duurzame installaties.

Het herstel is ingezet, zoveel is duidelijk. Maar voor een écht duurzame toekomst in de bouwsector is meer nodig dan groei alleen. Investeren in mensen, opleidingen en werkplezier is de sleutel tot langdurig succes. Want zonder vakmensen komt Nederland letterlijk stil te staan.